Restrukturyzacja

Restrukturyzacja to formalny proces prawny uregulowany ustawą Prawo restrukturyzacyjne. Jest to procedura naprawcza skierowana do przedsiębiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej – są zagrożeni niewypłacalnością lub już stali się niewypłacalni.

Nadrzędnym celem restrukturyzacji jest uniknięcie ogłoszenia upadłości firmy. Dzieje się to poprzez zawarcie układu z wierzycielami, który może zakładać np. redukcję wysokości długów, rozłożenie spłaty na raty, czy odroczenie terminów płatności. Proces ten daje przedsiębiorstwu realną "drugą szansę" i pozwala na kontynuowanie działalności gospodarczej na zdrowych zasadach.

Kluczowe cele restrukturyzacji

Głównym założeniem jest sanacja (uzdrowienie) firmy, a nie jej likwidacja. Najważniejsze cele to:

• Zachowanie bytu przedsiębiorstwa: Utrzymanie działalności operacyjnej i ochrona miejsc pracy.
• Odzyskanie płynności finansowej: Wdrożenie planu naprawczego, który pozwoli firmie znów regulować zobowiązania.
• Ochrona przed egzekucjami: Z dniem otwarcia postępowania egzekucje komornicze są zawieszane, co daje firmie "oddech".
• Spłata wierzycieli: Zapewnienie wierzycielom spłaty w wyższym stopniu, niż miałoby to miejsce w przypadku upadłości i likwidacji majątku.

Kto może skorzystać z restrukturyzacji?

Z procedur restrukturyzacyjnych mogą skorzystać przede wszystkim:

• Przedsiębiorcy (w rozumieniu Kodeksu Cywilnego, w tym JDG).
• Spółki kapitałowe (z o.o., akcyjne) oraz spółki osobowe (jawne, partnerskie, komandytowe).
• Rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne.
• Wspólnicy osobowych spółek handlowych ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia.

---

Cztery rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych

Polskie prawo przewiduje cztery ścieżki (tzw. postępowania) restrukturyzacyjne, dostosowane do różnej skali problemów i sytuacji firmy:

1. Postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU)

To najszybsza i najmniej sformalizowana forma, w dużej mierze odbywająca się poza sądem. Dłużnik (przedsiębiorca) sam, przy pomocy licencjonowanego doradcy (nadzorcy układu), zbiera głosy wierzycieli. Sąd wkracza dopiero na końcu, by zatwierdzić gotowy układ. Jest idealne dla firm, które szybko potrzebują ochrony (tzw. "obwieszczenie o dniu układowym" chroni jak tarcza) i mają dobry kontakt z wierzycielami.

2. Przyspieszone postępowanie układowe (PPU)

To uproszczone postępowanie sądowe. Kluczową cechą jest ograniczenie sporów. Przeznaczone jest dla dłużników, u których suma wierzytelności spornych (czyli takich, których dłużnik nie uznaje) nie przekracza 15% ogółu wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. Pozwala na szybkie zawarcie układu pod pełnym nadzorem sądu.

3. Postępowanie układowe (PU)

Jest to "klasyczne" postępowanie restrukturyzacyjne prowadzone przez sąd. Stosuje się je, gdy suma wierzytelności spornych przekracza 15% lub gdy sytuacja wymaga bardziej złożonych działań niż w PPU. Daje więcej czasu na negocjacje i przygotowanie planu, ale jest też bardziej sformalizowane i czasochłonne.

4. Postępowanie sanacyjne

To najgłębszy i najbardziej kompleksowy proces. Łączy ochronę przed wierzycielami z działaniami sanacyjnymi (czyli głębokimi reformami wewnętrznymi firmy, np. redukcją zatrudnienia, sprzedażą zbędnego majątku, zmianą profilu działalności). Daje najszerszą ochronę przed egzekucjami i pozwala dłużnikowi (lub zarządcy) na odstąpienie od niekorzystnych umów. Jest to rozwiązanie dla firm wymagających fundamentalnej przebudowy i głębokich działań naprawczych.